Zeewier, wat is het en wat kan je ermee?

Zeewier, al eeuwenlang razend populair in Azië maar ondertussen ook steeds beter verkrijgbaar in Nederland. Sterker nog, in Nederland en landen om ons heen zoals Ierland, Engeland, België, Frankrijk en Spanje wordt steeds meer zeewier geteeld. En dat is niet voor niets, want behalve lekker is zeewier gezond! 

Wat is zeewier?

Deze kennen we ondertussen allemaal wel: de bekende nori vellen waar de populaire sushi mee kan worden gemaakt. Maar weet je dat er duizenden soorten zeewieren zijn? 

Zeewieren worden ook wel macroalgen genoemd: zeeplanten in het water die je met het blote oog kan waarnemen (in tegenstelling tot bijvoorbeeld de microalgen chlorella). Zeewieren kunnen worden onderverdeeld in: 

  • Groenwieren: dit zijn zo’n 1.800 soorten, zoals zeesla, viltwier en darmwier
  • Bruinwieren: dit zijn ook zo’n 1.800 soorten, zoals vingerwier, suikerwier, wakame, blaaswier en zeespaghetti)
  • Roodwieren: dit zijn maar liefst zo’n 6.200 soorten, zoals Iers mos, dulse, nori en knoopwier. 

Zeewieren staan aan de basis van de voedselketen, ze spelen een grote rol in onze zuurstofvoorziening en ook in de opname van CO2. 

Waarom is zeewier voor ons interessant?

Ten eerste is zeewier een uitgesproken smaakmaker in de keuken. Zeewier is lekker als bijgerecht of als smaakmaker aan andere gerechten. Zeewier wordt ook wel umami genoemd, de 5-de smaak (naast de ons bekende smaken als zout, zoet, zuur en bitter). Er zijn chefkoks die zich hebben gespecialiseerd in deze ‘umami’ smaak in hun gerechten, met name in de fusion keuken zie je veel umami voorbij komen. Fusion is een stijl van koken die elementen uit verschillende (eet)culturen en culinaire stijlen combineert, zoals Aziatisch in combinatie met Frans. 

Zeewier is niet alleen een verrassende of spectaculaire smaakmaker, maar het bevat ook nog eens een scala aan voedingsstoffen. Alle zeewieren zijn rijk aan mineralen (zoals calcium, ijzer, kalium en magnesium) en sporenelementen (zoals zink, selenium en jodium). Sommige soorten zijn bovendien een goede bron van belangrijke vitaminen A, B, C en E. Wat betreft macronutriënten is zeewier een uitstekende bron van (plantaardige) eiwitten en ook vezels (afkomstig uit de niet afgebroken delen van het zeewier) bevorderen de darmwerking. 

Op basis van al deze goede kenmerken kan je je vast goed voorstellen dat de mogelijkheden om meer zeewieren op ons menu te krijgen hot topic zijn. 

Toepassingen en voordelen van zeewier

Zeewier gezond en lekker als voeding 

Zeewier zoals nori vellen kennen we van de sushi, maar zeewier is dus ook heerlijk als smaakmaker. Er zijn ook lekkere zeewieren die als zoutvervanger kunnen dienen. Maar er is nog een zeer populaire toepassing van zeewier: als plantaardig bind- en verdikkingsmiddel. Met Iers mos (carrageen) en knoopwier (agar agar) kan je zelf producten binden of verdikken, zoals sauzen, ijs of bijvoorbeeld een plantaardige melk die je graag in een gladde structuur wil hebben. In kant-en-klaar producten zoals pudding en sauzen kom je zeewier ook geregeld in deze functie tegen, je kan ze dan herkennen aan de E-nummers 400 t/m 407. 

Zeewier als voedingssupplement

Zoals vermeld zijn sommige zeewieren zeer rijk aan mineralen of sporenelementen. Steeds vaker worden supplementen als calcium en magnesium gemaakt op basis van natuurlijke zeewieren, en soms al zelfs biologisch gecertificeerd. Jodiumrijk knotswier wordt bijvoorbeeld verwerkt in supplementen voor stofwisseling en vetverbranding en lithothamnium voor calcium supplementen en voor een zuur-base evenwicht in de maag. Dat is een uitstekende ontwikkeling voor liefhebbers van natuurlijke supplementen. 

Zeewier als medicijn

In Nederland (of zelfs in heel Europa) zijn we nog niet zo ver, maar in China is er bijvoorbeeld al een medicijn op basis van een zeewierextract goedgekeurd voor de behandeling van Alzheimer. Kan je je voorstellen wat dat voor onze gezondheidszorg zou kunnen betekenen als er extracten met zulke krachtige eigenschappen gemaakt kan worden? Ik zou zeggen: ‘laat die longitudinale onderzoeken maar komen’, wij volgen dit soort ontwikkelingen op de voet omdat het ontzettend veel voor veel mensen zou kunnen betekenen. Mocht je relevante onderzoeken kennen, laat het ons gerust weten, wij schrijven er regelmatig over. 

Zeewier als huidverzorging

Jaaaaa, als je me een beetje volgt, weet je dat ik dit super interessant vind! Ik kan er nog niet teveel over verklappen, maar zeewier is ongekend effectief bij bepaalde huidbehandelingen. Hier ga ik je later uitgebreid over informeren. 

Zeewier gezond en lekker om te eten

Als je nog niet zo bekend bent met zeewier en je ziet hoeveel soorten wij verkopen, dan ben je vast nieuwsgierig hoe je deze kan gebruiken in de keuken. En dat snap ik ook wel, zeker nu je weet dat zeewier gezond is! Daarom hier informatie om je op weg te helpen. 

Alle zeewieren die wij verkopen kunnen worden gecombineerd met alle soorten voedsel. Je kan dus nooit iets fout doen, het komt echt op persoonlijke smaak aan. Hoewel je zeewier aan elk gerecht zou kunnen toevoegen, is de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid zeewier ongeveer 5 gram (gedroogd) per persoon, dat kan zijn in salades, soepen, granen, groenten, peulvruchten enz. Maak bijvoorbeeld een een kruidenboter van boter door wat te variëren met soorten zeewier, mmmmmmm. Maak gerust gebruik van alle verschillende soorten zeewier en experimenteer naar hartelust. Eigenlijk zoals je het ook gewend bent te doen met groente van het land, en met kruiden. 

Zeewieren kan je aan gerechten toevoegen in hele stukken (bijvoorbeeld zeespaghetti), maar ook in kleine stukjes geknipt, als vlokken (bijvoorbeeld dulse vlokken over een visgerecht, zeesla door of over een omelet, Iers mos vlokken in een stoofschotel of nori vlokken over een salade), of gemalen als poeder (zoals agar agar als bindmiddel in sauzen). 

Let op: als je gedroogd zeewier aan water toevoegt, kan het tot wel 10 keer (!) in volume toenemen. Hou hier dus rekening mee en wees niet te scheutig als je de zeewiersoort nog niet zo goed kent. 

Bijgaand een handig overzicht: 

Soort zeewier Toepassing Hoe gebruik je het
Agar Agar Als bindmiddel voor koude gelei, taartvulling, pudding en saus (geschikt als vervanger voor ei) 1 theelepel poeder of vlokken mengen door 500 ml vloeistof
Dulse Als smaakmaker in salades, soepen, sauzen, stamppotten, in kruidenboter, door groentegerechten, bij roerbakken of als garnering bij vis-, vlees- of eigerechten

Rauw: week het 1 minuut

Gekookt of gebakken: voeg tijdens de laatste paar minuten van je bereiding toe en bak/kook even mee. Tip: Dulse kan je ook uitstekend krokant frituren en dan gebruiken. 

Iers Mos / carrageen

Als smaakmaker in salades, maar ook in (hartige) taart, quiche of stoofschotel

Als bindmiddel voor gelei, soepen, sauzen, puree en nagerechten

Rauw: half uurtje laten weken

Bindmiddel: liefst eerst even weken, 20 minuten koken en pureren, daarna gebruiken om te binden

Kombu

Gebruik om water op smaak te brengen voor soep, bouillon, groente, stamppot

Weetje: kombu is de basis voor dashi bouillon (wat weer de basis is voor miso soep))

Gebruik bij peulvruchten en granen, of in stoofschotels

Gebruik als vervanger van spek

Gebruik voor 1 liter bouillon 4 gram gedroogde Kombu, laat dit ongeveer 5-7 minuten koken en verwijder de Kombu (je kan dit later opnieuw gebruiken). Het vocht kan je verder verrijken met shiitakes, steranijs, sojasaus en rijstwijn, heerlijk! 

Populair als vervanger van spek, wanneer geroosterd heeft het de karakteristieke, vleesachtige smaak van bacon, zoet en zilt tegelijk

Kombu Royal / suikerwier

Gebruik om water op smaak te brengen voor soep, bouillon, groente, stamppot

Gebruik bij peulvruchten en granen, of in stoofschotels

Ook heerlijk in wraps of loempia’s

Gebruik voor 1 liter bouillon 2 gram gedroogde Royal Kombu
Nori

Gebruik als smaakmaker over salades, voor kruidenboter

Verrijk stamppot, soep of groentegerechten

Gebruik in vis-, vlees-, ei- of groentegerechten, (hartige) taarten, quiche of pizza

Strooi gedroogde vlokjes over je gerechten

Of kook of bak lekker mee, in de laatste paar minuten van je bereiding

Wakame

Gebruik door salades of soepen

Gebruik bij aardappelen, groente, peulvruchten

Door ei- of roerbakgerechten

Voor gebruik 10 minuten weken (zwelt flink op) en dan direct gebruiken voor salades of soepen

In alle andere gerechten tijdens de laatste paar minuten van de bereiding meekoken of meebakken

Zeesla

Heerlijk in kruidenboter (bijv met norivlokken) of over salade

Gebruik door stamppotten, soepen, groente, peulvruchten

Gebruik in vis-, vlees-, ei- en roerbakgerechten

Gedroogd strooien over salade of garnering op bereide groente

In bewerkte gerechten tijdens de laatste 2 minuten meekoken of meebakken

Zeespaghetti

Verwerk door salades, granen, pasta’s en gestoomde gerechten

Gebruik in ei- of roerbakgerechten, ook heerlijk in quiche of op een pizza

30 minuten weken voor gebruik

 

 

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.