Xylitol als verantwoorde natuurlijke zoetstof

Naast zuivere stevia en biologische erythritol gebruik ik ook graag biologische xylitol. Xylitol wordt in het Nederlands ook berkensuiker genoemd. Alhoewel berkensuiker niet altijd van de berk afkomstig is, maar ook van andere planten afkomstig kan zijn. Daarover vertel ik je meer in dit artikel! 

Wat is xylitol?

Xylitol is een suikeralcohol (polyol). Het geniet al vrij veel bekendheid als een gezonde suikervervanger. Het wordt al veel gebruikt in producten zoals snoepgoed en suikervrije kauwgum. Dat is niet zo gek, want xylitol wordt bij consumptie niet omgezet in een zuur en is daarom veel minder schadelijk voor ons gebit dan suiker, maar ook veel minder schadelijk dan andere zoetstoffen zoals sorbitol. 

Hoe wordt de natuurlijke zoetstof xylitol gemaakt? Xylitol wordt geproduceerd uit xylose of houtsuiker. Dit vinden we van nature terug in plantweefsels, zoals in berken, maïskolven en kokosnoot. Je vindt het ook wel terug in vezels van diverse soorten groente en fruit, zoals bloemkool of frambozen en aardbeien.

De naam? Die heeft xylitol te danken aan één van de bekendste bronnen van xylitol: de berkenboom. Het Finse woord xylitol betekent dan ook wel berkensuiker. Maar het meest wordt xylitol gewonnen uit de plantvezelresten van maïskolven.

Gezondheidsvoordelen van xylitol

De zoetkracht is redelijk gelijk aan die van normale suiker, maar het voordeel is: het levert 40% minder calorieën.  En dat is niet het enige voordeel! 

In Europa is xylitol toegelaten als voedingsadditief onder E-nummer 967.  Xylitol werd in 1977 goedgekeurd door het Gezamenlijk Comité van Deskundigen voor Levensmiddelenadditieven van de FAO en de WGO (JECFA). Het wordt vanwege de tandvriendelijke eigenschappen ook aanbevolen door het FDA ( Food and Drug Administration) als middel tegen tandbederf. Xylitol is een vijf-koolstofatomen-suiker wat betekent dat het anti-microbieel (wat groei van bacteriën voorkomt) werkt. Omdat xylitol langzamer in het bloed wordt opgenomen dan gewone suiker, wordt het ook toegepast als zoetmiddel in producten voor diabetici. Xylitol heeft een zeer lage GI: 7 en de caloriewaarde ligt op 2,4 kcal per gram.

Mooie eigenschappen dus, maar kan je het ook onbeperkt gebruiken? 

Xylitol wordt in de dunne darm onvolledig en traag geresorbeerd. Uit onderzoek blijkt dat een mens zonder problemen 200 gram xylitol per dag gedurende langere tijd kan gebruiken. Echter, bij langdurig gebruik kan de resorptie verhoogd oplopen. Meer dan een halve gram xylitol per kilo lichaamsgewicht per dag kan laxerend werken. Na gewenning kan dit effect enigszins afnemen of deels verdwijnen. In de dikke darm wordt het restant (circa 2/3) door de darmflora afgebroken tot gassen (koolstofdioxide en waterstoffen). Dit geeft winderigheid en diaree. Kinderen onder de drie jaar consumeren het best geen xylitol, maar ook als volwassene zul je wellicht even moeten wennen als je het gaat gebruiken. 

Tot slot nog enkele eigenschappen van Xylitol:

• Moleculaire formule : C5H 1205
• Moleculaire massa : 152/ 15 gram / mol
• Dichtheid: -1,52 gram/ cm 3
• Smeltpunt : 92-96 •C
• Kook temperatuur : 216• C
• Oplosbaarheid in water : 1,5-g/ml
• Zoetkracht t.o.v. gewone suiker:  70.75% 

Belangrijke aandachtspunten: 

• Houd xylitol ver bij honden vandaan: het is zeer giftig voor honden. 
• De aanvaardbare dagelijkse inname voor volwassenen is vastgesteld op 50 gram per dag, maar verdeeld over de dag en niet meer dan 10 gram ineens. 
• De aanvaardbare dagelijkse inname voor kinderen is vastgesteld op 25 gram per dag, verdeeld over de dag en niet meer dan 5 gram ineens. 

Mijn biologische Xylitol hoogst haalbare kwaliteit

Als je me een beetje volgt dan weet je dat ik alleen maar ga voor het hoogst haalbare. Het maken van xylitol uit taaie plantenvezels is zoals je je kunt voorstellen niet gemakkelijk. Ook dit productieproces is niet altijd even milieuvriendelijk, er wordt heel veel water bij gebruikt, maar ook nog wel eens discutabele oplosmiddelen. 

Precies om deze reden heb ik een biologisch gecertificeerde xylitol uitgezocht. Ten eerste ben je er dan van verzekerd dat de plantengrondstof, in dit geval plantenvezels van maïskaf, van biologische landbouw is. En ten tweede, en dat vind ik zeer belangrijk, ben je er dan ook van verzekerd dat het productieproces heeft plaatsgevonden zonder discutabele oplosmiddelen. 

Mijn enthousiasme over xylitol gaat niet alleen over xylitol als zoetstof

Natuurlijk is het een prima suikervervanger. Maar je kan er nog meer mee, en over eentje ben ik meer dan laaiend enthousiast: 

Karamelliseren met biologische xylitol!

Dagelijks ben ik in mijn keukentje te vinden om te ontdekken, uitproberen en experimenteren. Mijn recept ideeën ontstaan allemaal op deze manier. Er lukt gelukkig erg veel, maar uiteraard mislukt er ook bij mij geregeld iets. Dan is het de uitdaging om nét zo lang door te gaan totdat ik “HET RECEPT” of de oplossing heb gevonden. Hiervoor moet ik het soms een poosje laten rusten, omdat het me maar niet lukt, maar opgeven dat doe ik niet. Nooit. 

Dit gebeurde onder andere met karamellieren met suikervervanging. Niets lukte me met stevia en erythritol. Maar ik wilde zo ontzettend graag zo’n sticky toffee massa maken dat het me zeker vijf tot zes jaar niet heeft losgelaten 

Wat bleek? Met zowel stevia als erythritol lukte mij dit niet, omdat het geen suikermoleculen bevat en ook helemaal geen suiker IS. Af en toe lukte het mij wel met iets met behulp van wat toevoegingen maar die echt kleverige massa….. nee! Totdat ik op een Amerikaanse website een keer een zeer interessant project tegenkwam: iemand maakte daar met xylitol echte karamel! 

IK KEP EM! En dat ga ik uiteraard METEEN met jullie delen! Want dit is to good to be true! Suikervrije karamel! Ik bedacht er meteen dit verrukkelijke recept mee: 

Recept: Fijngehakte gekaramelliseerde cashewnootjes, met…. xylitol.

Je weet niet wat je proeft! 

Ingrediënten

• 100 gram MOOS biologische xylitol
• 125 gram fijngehakte cashewnoten (maar uiteraard kun je ook andere noten kiezen)

Hoe maak je het

1. zet een groot bord met een stukje bakpapier bekleed klaar
2. doe de ingrediënten in een pannetje en verwarm dit onder voortdurend roeren tot de xylitol volledig oplost
3. blijf GOED roeren tot de massa begint te walmen, haal dan de pan van het vuur en schenk de hete massa in het bord en maak er een plak van
4. laat dit liefst 24 uur drogen, maar enkele uren is ook prima
5. breek de plak in brokjes

Recept: Krokante gesuikerde crackers met…. xylitol!

Deze crackers zijn echt om je vingers bij op te eten. Ze zijn gesuikerd met een laagje xylitol suiker met amandelpasta. Dit zorgt voor een zeer krokante bite, alsof je een biscuitje eet! Ik gebruik graag de zwarte rijst crackers van LE PAIN DES FLEURS. Dit zijn mijn absolute favoriete crackers, maar van dit merk zijn er nog vele andere heerlijke gezonde crackers verkrijgbaar, klik HIER voor het overzicht. Uiteraard kun je ieder gewenste cracker gebruiken, maar de crackers van Le pain des fleurs zijn naast mega lekker en uniek ook nog eens knetter-gezond. Je kunt de crackers ”naturel” laten met enkel een laagje, maar ze ook extra decoreren met  bijvoorbeeld  cacaonibs, kokossnippers, kokosrasp, amandelschaafsel enzovoort. Deze kun je erop strooien tijdens dat ze drogen, de laag is dan nog plakkerig. Een heerlijk en gezond tussendoortje! Wat heb je nodig en hoe maak je het ?

Ingrediënten