Curcumine of kurkuma: gezondheidswonder of gebakken lucht?

Curcumine is hét supplement van het jaar 2019. En dat is overigens niet voor niets, want het heeft heel veel gezondheidsvoordelen.

Wat opvalt, is de enorme groei van verschillende soorten kurkuma supplementen. Je hebt potjes van € 5,- en potjes van € 70,- en je ziet door de bomen het bos niet meer. € 5,- of € 70,- dat kan toch haast niet hetzelfde zijn? Dat klopt, er zitten grote verschillen in de zuiverheid en effectiviteit van de verschillende kurkuma supplementen.

Na het lezen van deze blog begrijp je hoe het precies zit met kurkuma, curcuminoïden en curcumine, waar de prijsverschillen van supplementen vandaan komen en waar je op moet letten.

Curcuma Longa, de basis

Curcuma Longa is de plant waar het om draait. De Curcuma Longa is de basis voor het kruid kurkuma en voor alle kurkuma supplementen die jij kent.

Wat is kurkuma?

De wortels van de Curcuma Longa worden vermalen en hier wordt kurkuma van gemaakt.

Kurkuma is niets meer of minder dan een specerij. Het wordt ook wel geelwortel, koenit, koenjit (de van oorsprong Maleisische naam) en tarmeriek, of in het Engels turmeric genoemd.

Kurkuma is een vast bestanddeel van kerriepoeder, is mild bitter van smaak en wordt hoofdzakelijk geteeld in India. In currygerechten zorgt het voor de specifieke smaak en kleur.

Als je goed naar de wortel kijkt, dan snap je dat de plant Curcuma Longa tot dezelfde familie behoort als de gember.

In de Ayurvedische geneeskunde wordt kurkuma al duizenden jaren als medicinaal kruid of specerij gebruikt bij diverse gezondheidsproblemen,  onder andere voor problemen met de gewrichten, ter ondersteuning bij de spijsvertering en bij (brand)wonden en maag- darm- en leverklachten.

Wat zijn curcuminoïden?

Curcuminoïden zijn de belangrijkste, werkzame stoffen in de specerij kurkuma.

Kurkuma zelf bestaat gemiddeld voor slechts 3 tot 3,5% uit Curcuminoïden. 

Curcuminoïden bestaan uit 3 soorten curcumine:

• Curcumine (diferuloylmethaan) (zo’n 80% van de curcuminoïden)
• Demethoxycurcumine
• Bisdemethoxycurcumine

Wat is curcumine?

Curcumine is de gele kleurstof in kurkuma. Het wordt door middel van een extractieproces uit de ruwe kurkuma gehaald. Daarom wordt het ook wel Curcuma Longa Extract genoemd. Curcumine zit dus ook in kurkuma poeder, maar de concentratie curcumine is dan ongeveer 3 tot 3,5%.

Waarom curcumine gebruiken?

Curcumine is ongekend populair als antioxidant en vanwege haar ontstekingsremmende, antivirale en schimmelwerende eigenschappen. Hier zijn al honderden onderzoeken over gepubliceerd.

Hoe kan het dat curcumine bij zoveel soorten aandoeningen helpt?

Veel klachten en ziektes worden veroorzaakt door (chronische) ontstekingen. Chronische ontstekingen spelen een rol in het risico op kanker, hart- en vaatziekten, diabetes 2, insuline resistentie, hoge bloeddruk, Alzheimer en chronische ontstekingen als ziektebeeld zelf zoals Crohn en Colitis Ulcerosa of reumatoïde artritis.

Curcumine heeft een ontstekingsremmende werking

Het heeft een ontstekingsremmende werking door de remming van een aantal verschillende moleculen die een rol spelen bij ontstekingen.

Curcumine ingezet bij mensen met Colitis Ulcerosa

Colitis Ulcerosa is een ontstekingsziekte van de dikke darm, waarbij er zweertjes op de darm ontstaan. Net als de ziekte van Crohn is Colitis Ulcerosa een chronische darmontsteking.

Er is onderzoek uitgevoerd naar het effect van curcumin bij Colitis Ulcerosa. Het doel van deze studie was om de werkzaamheid van curcumine te beoordelen als onderhoudstherapie bij patiënten met inactieve colitis ulcerosa.

Conclusie: curcumine lijkt een veelbelovend en veilig medicijn te zijn voor het handhaven van remissie (ofwel het voorkomen van terugval) bij patiënten met rustende colitis ulcerosa. Verdere studies over curcumine zouden deze bevindingen moeten versterken.

Curcumine ingezet bij reumatoïde artritis

Een onderzoek uit 2012 toont aan dat curcumine effectiever is bij reumatoïde artritis dan diclofenac. Het doel was om een afname te realiseren van de ziekteactiviteitsscore (DAS) 28 en om gevoeligheid en zwelling te verminderen. De curcumin-groep toonde het hoogste percentage verbetering en een andere belangrijke conclusie is dat de behandeling met curcumin veilig bleek te zijn en geen bijwerkingen had.

Curcumine ingezet bij knie artrose

Bij een onderzoek uit 2009 blijkt het net zo effectief en veilig als ibuprofen voor de behandeling bij knieartrose.

Curcumine onderzocht bij andere ziektes

Het werkt niet alleen ontstekingsremmend maar is uit onderzoek ook effectief gebleven bij andere ziektes.

Curcumine ingezet bij Alzheimer

Er is een hoge correlatie tussen oxidatieve schade en ontstekingen en leeftijdsgerelateerde, neurodegeneratieve ziektes zoals de ziekte van Alzheimer. Curcumin heeft zowel antioxiderende als ontstekingsremmende eigenschappen die significante vescherming bieden tegen neurotoxische en genotoxische middelen. In een onderzoek bij ratten blijkt dat curcumin oxidatieve schade onderdrukt.

Curcumine ingezet bij kanker

De potentie van curcumine als anticarcinogeen is steeds vaker onderwerp van onderzoek bij diverse vormen van kanker. Met name de mogelijkheid om apoptose (geprogrammeerde celdood) in kankercellen te kunnen veroorzaken zonder direct de gezonde cellen aan te tasten wordt al enkele jaren veel onderzocht.

Curcumin kan een breed scala aan tumorceltypen doden door verschillende mechanismen van celdood.

Een uitgebreid onderzoek uit 2010 toont aan dat door de inzet van curcumin bij kwaadaardige hersentumoren zowel de vermenigvuldiging als de migratie van hersentumorcellen wordt tegengegaan. Maar uit onderzoek in 2007 op muizen blijkt dat ook melanoomcellen effectief worden behandeld.

Curcumine ingezet bij diabetes type 2 en pre diabetes

Pre diabetes wordt ook wel de voorfase van diabetes type 2 genoemd. In deze fase is het lichaam al minder gevoelig geworden voor insuline waardoor de bloedglucose hoger is dan normaal, maar nog niet hoog genoeg om diabetes type 2 te worden genoemd.

Er is onderzoek gedaan naar de inzet van curcumin bij het vertragen van de ontwikkeling van diabetes type 2 onder 240 proefpersonen die allen duidelijke criteria van prediabetes vertoonden.

Na 9 maanden had niemand uit de curcumin-groep diabetes ontwikkeld, terwijl in de placebogroep 16,4% (ofwel 19 personen) diabetes had ontwikkeld. Bovendien had de curcumin-groep betere bloedsuikerspiegels en minder insulineresistentie.

Waarbij wordt curcumine nog meer ingezet?

Het wordt ingezet bij spijsverteringsproblemen en ter bescherming van de gezondheid van je lever, maar ook bij huidproblemen zoals psoriasis, of bij de behandeling van depressies: het heeft een stimulerend effect op je feel-good hormonen serotonine en dopamine.

Opneembaarheid van curcumine

De strijd in het beste curcumin supplement draait niet meer om de kwaliteit of dat het natuurlijk is, het gaat voornamelijk om de opname van curcumin. Het leeuwendeel van de curcumin extracten wordt niet tot nauwelijks door je lichaam opgenomen of blijft niet lang genoeg in je lichaam om er zijn werking te hebben.

Er zijn dus 2 factoren belangrijk voor een effectieve werking van curcumine supplementen:

1. opneembaarheid van curcumine
2. biologische beschikbaarheid van curcumine

Dit zijn heel lastige termen die nogal eens door elkaar worden gebruikt.

De opneembaarheid van een voedingsstof zegt iets over of een voedingsstof überhaupt wel wordt opgenomen door je lichaam en de biologische beschikbaarheid zegt kort gezegd iets over of de voedingsstof wel lang genoeg in de juiste vorm op de juiste plek in je lichaam verblijft om zijn werking te kunnen doen.

Waarom wordt curcumin slecht opgenomen? Onbewerkte curcumin wordt na orale inname in je darm en in je lever snel omgezet in onwerkzame metabolieten, zoals curcumine-glucuronide. Deze onwerkzame metabolieten worden door je lichaam meestal weer snel uitgescheiden.

Wat is een goed curcumine supplement?

Er zijn ontelbaar veel curcumine supplementen op de markt. Je kan het zo gek niet bedenken of het bestaat. Ik zie ook steeds vaker kurkuma supplementen opduiken waarbij er puur kurkuma poeder samen met zwarte peper (extract) in een capsule wordt gedaan en als supplement wordt verkocht. Hierin zit dus nog geen 3 tot 3,5% curcumine! Het mag dan goedkoop lijken met € 9,- maar eigenlijk is het dus superduur kurkuma poeder.

Wat belangrijk is bij de keuze van een Curcumine supplement is de opneembaarheid en de biologische beschikbaarheid. Van Curcumine is bekend dat het bijzonder slecht opneembaar is als je er niets mee doet dus bijvoorbeeld geen hulpstoffen aan toevoegt. En dat is zonde natuurlijk!

Grofweg zijn er 2 typen die positief uit de onderzoeken naar voren komen:

1. Curcuma Longa extract plus zwarte peper-extract (Bioperine)
2. Curcumine SLCP

1. Curcuma Longa extract plus zwarte peper-extract (Bioperine)

Omdat curcumine slecht door je lichaam wordt opgenomen, is het belangrijk dat de concentratie van curcumine erg hoog is in je supplement. Een kurkuma poeder supplement heeft slechts 3 tot 3,5% curcuminoïden. Dat zet echt geen zoden aan de dijk.

De hoogst mogelijke concentratie curcuminoïden verkrijgbaar in een Curcuma Longa-extract is 95%. Bij zo’n supplement heb je de zuiverste en hoogst geconcentreerde vorm te pakken.

Dan nog blijft er het probleem van opneembaarheid. Door toevoeging van zwarte peper-extract in de vorm van Bioperine wordt de opneembaarheid flink verhoogd.

Neem je vervolgens zo’n supplement in bij een vet bevattende maaltijd wordt de opneembaarheid nog verder verhoogd.

Er zijn heel wat schakels nodig om een curcumine supplement bij jou als consument te krijgen. De fabrikant, de (inter)nationaal distributeur, de groothandel en de winkel, allemaal moeten zij iets verdienen aan jouw supplement.

Wij vinden curcumine supplementen dan ook veel te duur en hebben besloten het zelf te fabriceren en direct aan jou aan te bieden. Zonder tussenpartijen.

De Puur & Fit Curcuma Longa capsules bevatten

• 500 mg curcumine (de hoogst mogelijke concentratie want gestandaardiseerd op 95% curcuminoïden),
• 5 mg zwarte peper-extract (Bioperine, gestandaardiseerd op 95%) voor een betere opneembaarheid.

Puur & Fit Curcuma Longa-extract capsules zijn verkrijgbaar in een extra grote pot van maar liefst 120 capsules. De prijs hiervoor is € 37,50. Denk eraan ze in te nemen tijdens een vet bevattende maaltijd voor een nog hogere opneembaarheid.

2. Curcumine-SLCP, bijv Vitals Curcumine-SLCP

Curcumine-SLCP wordt ook goed opgenomen in je lichaam. En dat eigenlijk door het ‘foppen’ van je lichaam: ter nabootsing van dat wat de Indiërs al lang wisten, wordt de curcumin verpakt in een vetachtig deeltje dat bestaat uit drie langeketenvetten die je lichaam herkent uit voeding.

Doordat de curcumin zit ingepakt in langeketenvetten behandelt je lichaam het ook als langeketenvetten. De curcumin wordt niet afgebroken maar gaat rechtstreeks naar je darmcellen waar ze wordt opgenomen in transportcellen (chylomicronen) en vervolgens via je bloed naar je organen en weefsels wordt getransporteerd. Omdat deze alternatieve route de lever omzeilt, wordt de curcumine niet direct afgebroken maar krijgt het voldoende tijd om op de juiste plekken in je lichaam zijn werk te doen.

Slim toch?

Klik hier als je meer wil lezen over Vitals Curcumin-SLCP of direct wil kopen. 

Curcumine en contraindicaties

• Bloedverdunners: Curcumin kan bloedstolling vertragen en wordt daarom niet aangeraden in combinatie met bloedverdunners.
• Galblaas problemen: door werking op de galblaas kunnen galwegen afgesloten raken met grote galstenen. Bij galblaasproblemen of grote galstenen wordt het gebruik niet aangeraden.
• Zwangerschap: er is onvoldoende onderzoek gedaan naar het gebruik van curcumin tijdens zwangerschap. Om deze reden wordt het gebruik niet aanbevolen tijdens de zwangerschap. Datzelfde geldt voor het gebruik tijdens het geven van borstvoeding.