Straling en 5G, wat weten we ervan?

Toen de stoomtrein in Nederland werd geïntroduceerd (dat was in 1839, nog geen 200 jaar geleden dus) werd dat niet door iedereen enthousiast ontvangen. De koeien zouden zure melk gaan geven en de paarden zouden op hol slaan van de waanzinnige snelheid waarmee deze voertuigen door het landschap gingen bewegen.

Zo gaat het met veel innovaties. De kerk probeerde de boekdrukkunst tegen te houden in de middeleeuwen omdat lezen schadelijk zou zijn voor de gewone man. De eerste televisietoestellen leidden tot de angst dat men in de gaten kon worden gehouden à la “1984” van Orwell.

Een moderne versie van deze angst is het in brand steken van zendmasten voor mobiele communicatie en het aanspannen van een rechtszaak tegen de staat om de introductie van 5G te voorkomen. Recentelijk is die rechtszaak verloren door de aanklagers.

Nieuwe technologie vindt vaak weerstand door onbekendheid. Elektriciteit is nu gemeengoed, maar toen het net werd ontdekt werd er met angst en beven naar dit nieuwe wonder gekeken. Soms is dat terecht, nieuwe technologie kan zeer schadelijk uitpakken voor de mensheid, denk aan de atoombom.

Het is daarom goed om eens te kijken wat 5G nu eigenlijk is. 5G betekent niets anders dan de vijfde generatie mobiele telefooncommunicatie. Het is de opvolger van 4G en maakt gebruik van hetzelfde technologische principe: apparaten zijn in staat gegevens met elkaar uit te wisselen via elektromagnetische straling.

Is straling schadelijk?

Straling kan schadelijk zijn. Het is niet voor niets dat een radioloog in een ziekenhuis achter een loodmuur gaat staan als er een röntgenfoto van je wordt gemaakt. Röntgenstraling is schadelijk als je er veel aan wordt blootgesteld. Gammastraling is zeer schadelijk en bij grote doses zelfs dodelijk. Het is dus maar goed dat onze dampkring de gammastraling die uit de ruimte op ons afkomt tegenhoudt als een spiegel. Ultraviolette straling kan bij lange blootstelling huidkanker veroorzaken, de belangrijkste reden waarom we ons moeten beschermen met zonnebrandcrème. Licht is ook straling. Licht kan schadelijk zijn voor oog-weefsel als je te lang in te intense lichtbronnen kijkt.

Als het gaat om de schadelijkheid van straling zijn drie factoren in elk geval van belang:

  1. De duur van de blootstelling
  2. De intensiteit van de blootstelling
  3. De golflengte (of frequentie) van de straling

1. Duur van blootstelling

De eerste factor is niet heel moeilijk te begrijpen: hoe langer je wordt blootgesteld aan straling, hoe schadelijker hij kan zijn. De beschermingsfactor van zonnebrandcrème geeft dit al aan: met een zonnebrandcrème met factor 30, kan je 30x langer in de zon zitten zonder te verbranden dan zonder die crème. Zonnebrandcrème weerkaatst UV straling waardoor het minder effect heeft op je huidcellen.

2. Intensiteit van blootstelling

De intensiteit van de blootstelling is ook belangrijk. Ook hier kan een voorbeeld met zonnestraling (UV) duidelijkheid geven: In de zomer staat de zon op de aarde te schijnen tussen de noordelijke keerkring en de evenaar. In de winter tussen de zuidelijke keerkring en de evenaar. Dat betekent dat zonnestralen in de zomer meer loodrecht op Nederland staan dan in de winter. Daarom is de straling van de zon in de zomer intenser dan in de winter (ander voorbeeld: als je je hand loodrecht boven een kaars houdt, voelt het warmer dan als je dat schuin doet). Water reflecteert UV straling, waardoor je op het water meer straling op je af krijgt dan op land. Je verbrandt daarom sneller op een boot dan op de fiets.

3. Golflengte of frequentie van de straling

De derde factor vereist wat meer uitleg over wat straling nu eigenlijk is.

Straling is de verplaatsing of overdracht van energie zonder direct fysiek contact. Je kunt het vergelijken met geluid: geluid is het in trilling brengen van lucht. Deze trillingen worden door ons trommelvlies gevoeld en omgezet in een elektrisch signaal in de hersenen dat we ervaren als geluid. Afhankelijk van de snelheid van de trilling (de frequentie) ervaren we hogere (hoge frequentie) of lagere (lage frequentie) tonen.

Zo is het ook met straling. Alleen is het niet de lucht die in trilling is gebracht, maar hele kleine gewichtsloze deeltjes, fotonen genoemd. Deze fotonen gedragen zich als golven die op ons af komen. Hoe sneller ze trillen, hoe hoger de frequentie. De afstand tussen twee pieken in zo’n golf, wordt golflengte genoemd.

De golflengte wordt gemeten in meters en de frequentie in Herz ofwel trillingen per seconde. Als de fotonen in één seconde precies één hele trilling (golflengte) doormaken, dan is de frequentie dus 1 Herz. Omdat de voortplantingssnelheid van straling constant is (de lichtsnelheid van ongeveer 300 miljoen meter per seconde), zijn voor straling de begrippen golflengte en frequentie uitwisselbaar. Hier hoort de volgende formule bij:

Golflengte (in meters) = lichtsnelheid / Frequentie (in Herz)

Voorbeeld: FM radiozenders gebruiken straling van tussen de 87,5 en 108 Mhz. Een zender die uitzendt op 90 Mhz heeft dus een golflengte van:

300.000.000 meter per seconde / 90.000.000 trillingen per seconde = 3,33 meter. Hoe hoger de frequentie, hoe korter de golflengte.

Straling is dus te kenmerken door golflengte. De indeling van straling in verschillende golflengtes noemen we het elektromagnetisch spectrum. Zie de figuur hieronder. Zoals je kunt zien maakt ook zichtbaar licht deel uit van het elektromagnetisch spectrum. Rode kleuren hebben een langere golflengte en lagere frequentie dan blauwe en violette kleuren. De onzichtbare kleur links van rood noemen we Infrarode straling en rechts van violet noemen we ultra violette straling. Radiostraling heeft een relatief lange golf en lage frequentie.

Licht en golflengte

Hoe korter de golflengte, hoe meer energie de straling in zich herbergt. Op een bepaald moment is de golflengte zo kort, dat de straling in staat is om atomen van samenstelling te veranderen. Dit soort straling noemen we ioniserende straling. Vanaf de golflengte van Ultraviolet licht kan straling ioniserend zijn. Hoe korter de golflengte hoe groter de verandering en hoe gevaarlijker de straling. Gamma straling bevat zoveel energie dat het dodelijk kan zijn voor mensen. De golflengte van gammastraling is korter dan 1 picometer ofwel 0,000000000001 meter.

Welke ‘soorten’ straling zijn aantoonbaar schadelijk?

We weten van straling in elk geval dat schadelijkheid kan optreden bij korte golflengtes en hoge frequenties. Vanaf de golflengte van Ultraviolet licht is straling in staat om moleculen en dus levend celmateriaal te veranderen. Straling met nog kortere golflengtes kan atomen van structuur veranderen.

We weten ook dat straling met langere golflengtes een effect kan hebben op temperatuur. Hierop is het principe van de magnetron gebaseerd. Straling met een golflengte tussen de 1 meter en 1 millimeter noemen we microgolven. Deze golven zijn in staat om watermoleculen in trilling te brengen, waardoor we voedsel als warm ervaren. De moleculen zelf veranderen daarbij overigens niet van samenstelling. De magnetron zelf heeft een metalen kast en een raster in de deur zodat deze straling in het apparaat blijft en stopt als de deur open gaat.

5G en de 3 factoren rond schadelijkheid

In het begin van dit artikel stonden drie factoren die in elk geval relevant zijn: duur, intensiteit en golflengte.

1. 5G en de duur van blootstelling

De zenders en ontvangers die gebruik maken staan 24 uur per dag aan en zenden (dus net als 4G apparaten en radio & TV zenders) de hele dag uit. De blootstelling is dus ook net als met 4G apparaten en radio & TV zenders continu.

2. 5G en de intensiteit van blootstelling

Over de intensiteit van blootstelling aan straling die door 5G apparaten wordt uitgezonden zijn internationale afspraken gemaakt. Deze zijn gebaseerd op onderzoek uit verschillende landen. Hoewel de gebruikte golflengtes weliswaar relatief lang zijn, is het wel nodig om meer zenders te plaatsen dan bij 3G en 4G die nog langere golflengtes gebruiken. Kortere golflengtes hebben meer energie nodig om ver te reiken en dus is een dichter netwerk van zenders nodig om overal bereik te hebben. Dit zal betekenen dat de stralingsintensiteit hoger zal zijn dan nu, met name in de dichtbevolkte gebieden. De intensiteit zal echter lager zijn dan de toch al veilige Europese norm. Lees hier het onderzoek dat het RIVM hiernaar recent heeft gedaan. Dit is de belangrijkste reden waarom de rechter de eis in de door Stop5GNL aangespannen zaak heeft afgewezen.

3. 5G en de golflengte of frequentie

De straling die gebruikt wordt om apparaten met elkaar te laten communiceren, inclusief 4G, 5G en WiFi ligt in het zogenaamde radiospectrum. Hiervoor worden golflengtes tussen de 10 meter en 1 cm gebruikt. Het gaat daarbij om niet-ioniserende straling met een minimaal warmte verhogend effect. De golflengte (en freqentie) liggen in tussen die van de huidige mobiele telefonie en het bereik van microgolven die ook worden gebruikt voor satellietcommunicatie (zie de figuur hieronder).

Part I | The hype about 5g | Islands' Sounder

Conclusie

Weten we dan alles? Waarschijnlijk niet. Vanuit natuurkundig perspectief is er geen bewijs dat radiocommunicatie via 5G frequenties schadelijk is voor mens of dier. Maar er wordt wereldwijd nog veel onderzoek gedaan naar de effecten van elektromagnetische straling op mensen, naarmate er meer kennis komt, is er immers ook ruimte voor voortschrijdend inzicht. Is de huidige stand van onze kennis dan een reden om de introductie van 5G tegen te houden? Volgens de rechter en het RIVM in elk geval niet.

5G zal ons door 10x snellere mobiele internetverbindingen op termijn in staat stellen om zelfsturende auto’s overal in Nederland veilig te laten rijden en op grote schaal thuis te werken met veel beter beeld en geluid. Verder zijn er belangrijke medische toepassingen (zorg op afstand) en kunnen we op drones geautomatiseerd en veilig laten vliegen, bijvoorbeeld voor veel schonere pakketbezorging.

Innovaties komen met horten en stoten en met voor- en tegenstanders. Goed onderzoek is heel belangrijk maar niet altijd zaligmakend. En tegenwoordig is wetenschappelijk onderzoek voor veel mensen “ook maar een mening”. Het beste dat we kunnen doen is dan maar uitleggen wat we wel weten. Vandaar deze blog.

Heb je vragen, vind je blogs, artikelen of onderzoeken die over dit onderwerp gaan? Stuur ze op en we reageren erop. We zijn niet voor of tegen, maar wel heel nieuwsgierig.

Comments

  1. Lucie Koppen, van - Wetting says

    Ik heb je blog gelezen. Kan ik hieruit concluderen dat voedsel gekookt in de magnetron nog steeds voedzaam is. Mijn zus is van mening dat de straling van de magnetron alle energie van het voedsel doodt en dat je de magnetron beter niet moet gebruiken terwijl ik altijd dacht dat juist voedingswaarden beter bleven behouden In de magnetron dan koken op het fornuis.
    Heeft even niks met 5G te maken maar veel mensen vinden eten gekookt in de magnetron ongezond. Hebben deze mensen ongelijk?

    • says

      Beste Lucie,
      Een magnetron maakt gebruik van het feit dat watermoleculen “polair” zijn. Ze hebben zogezegd een magnetische voor en achterkant. De golven in de magnetron wisselen heel snel van richting waardoor die moleculen in een enorm hoog tempo steeds moeten omdraaien. Daardoor gaan ze zelf heel hard bewegen en wordt de temperatuur hoger. De warmte die ze ontwikkelen geven ze af aan de rest van het voedsel in de magnetron. Net als bij koken in een pan kan het voedsel te heet worden in de magnetron, waardoor bepaalde vitaminen hun effect verliezen. Ook zijn bepaalde vitaminen in water oplosbaar waardoor ze met het kooknat wegvloeien.

      Energie kan niet worden “doodgemaakt”. Een belangrijke natuurwet is de wet van behoud van energie. Energie gaat dus nooit verloren, maar kan wel verdwijnen uit je voedsel, bijvoorbeeld doordat het wordt omgezet in warmte of wordt opgenomen in water. Met de straling in de magnetron heeft dat niets te maken. De kans dat voedingswaarden wegvloeien in het kooknat is inderdaad in de magnetron kleiner dan bij koken op het fornuis.

      Een goede factsheet van het voedingscentrum over dit onderwerp vind je via deze link:

      https://www.voedingscentrum.nl/Assets/Uploads/voedingscentrum/Documents/Professionals/Pers/Factsheets/Factsheet%20Bereiden%20van%20voedsel.pdf

      National Geographic refereert aan een studie van Harvard University over bereiding van voedsel in de magnetron. Zie deze link:

      https://www.nationalgeographic.nl/wetenschap/2018/07/hoe-gezond-de-magnetron

      Ik hoop dat jij en je zus hiermee geholpen zijn!

      Hartelijke groet,

      Daan.

      • Michael Corner says

        Dank voor het proberen meer inzicht te verschaffen in deze materie.

        De zinssnede “energie kan niet worden doodgemaakt” maakte dat ik moest reageren.
        Alles op onze wereld is een vorm van energie, van trillingen, frequenties. Onze lichamen zijn continu in interactie met onze omgeving, op vele niveau’s, waarvan niet alle door “de wetenschap” kunnen worden gemeten, laat staan erkend.
        Energie blijft inderdaad altijd behouden, maar de vorm van energie kan wel degelijk veranderen, het is niet alleen een kwestie van aanwezig zijn versus verdwijnen.

        Het in het artikel gepresenteerde plaatje pretendeert te zeggen dat 5G- en magnetronstaling veilig zijn, omdat röntgenstralen veel verder naar rechts in het spectrum liggen. Maar het is algemeen bekend dat een levend wezen het in een functionerende magnetron niet overleeft. Uiteraard geldt hetzelfde voor een levend wezen in een pan met kokend water. Toch hebben beide vormen van verhitting niet hetzelfde effect op het voedsel. Dat is mensen die hun groenten stomen (met stoomoven of stoommandje in de pan) allang bekend; gestoomde groenten zijn lekkerder (en gezonder) dan gekookte groenten. En iedere connaisseur weet dat groenten uit de magnetron veel minder lekker/knapperig/vers zijn dan gestoomde of gekookte groenten; een sessie in de magnetron leidt meestal tot slappe hap.
        Dat terzijde, de vraag is natuurlijk: is gemanipuleerde straling veilig?
        De wetenschap van vandaag de dag geeft daar gewoon geen eensluidend antwoord op.
        Er zijn vele onderzoeken die de magnetron als veilig aanmerken, en even zovele, zeker ook van respectabele bronnen, die de magnetron als onveilig aanmerken:
        https://www.medicaldaily.com/microwaves-are-bad-you-5-reasons-why-microwave-oven-cooking-harming-your-health-250145
        https://www.huffpost.com/entry/microwave-cancer_b_684662?guccounter=1
        https://jessevandervelde.com/dit-gebeurt-er-met-je-eten-als-je-het-in-een-magnetron-doet/

        Hetzelfde geldt voor 5G, dat is een techniek die zo nieuw is, dat er écht nog onvoldoende onderzoek gedaan is om te bewijzen dat deze straling onschadelijk is.
        In een oproep aan de Europese Unie waarschuwen meer dan 180 wetenschappers en artsen uit 36 landen voor het gevaar van 5G: https://www.jrseco.com/nl/eu-5g-appel-wetenschappers-waarschuwen-voor-mogelijke-ernstige-gezondheidseffecten-van-5g/
        https://blogs.scientificamerican.com/observations/we-have-no-reason-to-believe-5g-is-safe/

        Het stoort mij dat Daan de twijfels aan 5G vergelijkt met het verzet tegen de stoomtrein en de boekdrukkunst, want daarmee zegt hij: “verzet tegen iets nieuws is altijd gebaseerd op angst, en dat is nergens voor nodig”. Die stemmingmakerij is een wetenschapper onwaardig. Een dergelijke stellingname vergroot alleen maar de polarisatie. Een objectieve wetenschapper zou zich juist in de bezwaren van tegenstanders moeten verdiepen, ze hierin begrijpen, en deze stuk voor stuk zonder oordeel behandelen en bespreken.

        De reactie op de vraag over magnetrons vergroot daarbij de twijfel: het verwijzen naar een publicatie van het voedingscentrum over magnetrons is hetzelfde als beargumenteren dat KPN stelt dat 5G veilig is (“wij van WC-eend….”). Het mag toch inmiddels algemeen bekend worden verondersteld dat het voedingscentrum zich niet primair met de échte gezondheid van de gemiddelde Nederlander bezighoudt?
        https://gezondr.nl/voedingscentrum-objectief-betrouwbaar/
        https://www.ahealthylife.nl/het-voedingscentrum-de-leugen-op-tafel/
        https://rolandbakker.com/hoe-eerlijk-is-het-voedingscentrum-over-ons-eten/

        De gevaren van roken zijn tientallen jaren gebagatelliseerd en door de industrie onder tafel geveegd.
        De gevaren van het afnemen van de ozonlaag, fijnstof, fluoride en tientallen andere aspecten van ons “moderne” leven zijn jarenlang, en worden nog steeds, gebagatelliseerd, en door de industrie onder tafel geveegd.

        De vergelijking met stoomtrein en de boekdrukkunst zijn een wetenschapper onwaardig.

        Met vriendelijke groet, Michael

        • says

          Beste Michael,

          Excuses voor de vertraging van mijn antwoord, maar WordPress had je reactie onterecht als spam gekwalificeerd. Dank voor je bijdrage en fijn dat je er referenties bij plaatst. Voor alle duidelijkheid: ik neem geen positie in. Wat je ziet in de 5G discussie (en in veel andere dossiers) is dat voor- en tegenstanders zich bedienen van wetenschappelijk en pseudo wetenschappelijk onderzoek naar keuze. Ik vind dat schadelijk voor de positie van de wetenschap omdat het de objectieve rol van wetenschappers en de positie van wetenschappelijk onderzoek ondermijnt. En dan vragen we de rechter om te bepalen wie er gelijk krijgt (wie gelijk heeft is dan niet meer relevant). Zo juridiseren we innovatie en dat lijkt mij maatschappelijk niet in de haak.

          Het enige dat je kunt doen is zoveel mogelijk samenbrengen en uitleggen, zodat mensen hun eigen oordeel kunnen vormen. Vandaar dat ik jouw bijdrage ook van harte plaats. Ik heb dat ook met andere bijdragen gedaan en zaken geprobeerd uit te leggen voor zover mijn eigen kennis reikt.

          Eerlijkheid gebied te zeggen dat ik ook een reactie niet heb geplaatst. Dit betrof een moeilijk leesbare mening, zonder een enkele verifieerbare referentie. Dat draagt niet bij aan een objectieve discussie.

          De introductie van mijn blog was niet tendentieus bedoeld. Het is nu eenmaal zo dat nieuwe technologie vaak angst inboezemt, vooral door onbekendheid. Soms is dat terecht, soms onterecht. Ook dat geef ik aan. Ik heb niet de bedoeling te polariseren (overigens een mooie woordgrap als het over magnetrons gaat ;-)), maar wel om de discussie op te wekken. Vandaar mijn nadrukkelijke uitnodiging om te reageren aan het eind.

          Het probleem met innovatie is voortschrijdend inzicht. Wanneer schaal je iets op en wanneer wacht je ermee. Ik vraag me af of we die beslissingen voortaan dan maar aan juristen moeten overlaten.

          Hartelijke groet,

          Daan.

    • says

      Beste Wim,

      Dank voor je bericht en de goede toevoeging. We weten inderdaad nog lang niet alles en er is nog veel wetenschappelijk onderzoek gaande. Ik heb de youtube video bekeken. Ik ben geen celbioloog, maar snap op hoofdlijnen de effecten die Martin Pall beschrijft. In het kort stelt hij dat elektromagnetische golven uit het radiospectrum (waar 5G ook binnen valt) bepaalde poortjes (Voltage-gated-calcium-channels) in celwanden zodanig kunnen beïnvloeden dat er teveel calcium de cel binnenstroomt met negatieve effecten als gevolg.

      Wat ik niet kan beoordelen is of de specifieke golflengtes die worden gebruikt bij 5G een groter of ander effect op de Voltage-gated-calcium-channels hebben dan de frequenties van 3G of 4G. Voor mensen die geen tijd hebben om het interview op youtube helemaal uit te kijken of het Engels niet goed beheersen hierbij een link naar een verslag van de presentatie van Pall op het congres van de MBOG (Maatschappij ter Bevordering van de Orthomoleculaire Geneeskunde) van afgelopen 5 oktober, zodat iedereen zijn eigen oordeel kan vormen.

      https://stralingsbewust.info/2019/12/16/verslag-van-lezing-prof-dr-martin-pall-over-de-impact-van-5g-falende-veiligheidsrichtlijnen/

      Voor de volledigheid: in het het RIVM onderzoeksrapport wordt niet gerefereerd aan het onderzoek van Martin Pall.

      Hartelijke groet,

      Daan.

  2. Yvonne de Leeuw says

    Beste Daan,

    Er is reden tot ongerustheid over 5G. De vijfde generatie van het mobiele netwerk wordt gepresenteerd als een supersnel en ideaal alternatief voor 4G. Door 5G &e het Internet of Things (IoT) alles met elkaar verbonden. Dat klinkt handig, maar draadloze straling veilig? 268 wetenschappers & artsen van niet. Zij roepen op om 5G te stoppen!
    “De limieten voor straling zijn achterhaald” (Europarlement
    “Verminder de blootstelling aan straling” (Raad van Europa)
    “Straling is mogelijk kankerverwekkend” (W.H.O.)
    “Straling maakt bomen ziek” (Universiteit Wageningen)
    “Straling vermindert kiemkracht van b.v tuinkers” (Universiteit Brussel)
    ! We zitten dadelijk met z’n allen in 1 grote magnetron!
    De straling van 5G komt dichter bij huis en wordt intenser. In stedelijke gebieden komt er om de 200 meter een antenne, bijv. in lantaarnpalen. Daarnaast zal er gewerkt gaan worden met hogere frequenties voor grotere snelheid.
    Al die antennes, mobieltjes en slimme apparaten zullen draadloos heel veel data uitwisselen. Het groeiende dataverkeer zal leiden tot fors hogere energiekosten. 5G leidt tot meer CO2 uitstoot.
    Het dagelijks leven zal met het IoT kwetsbaarder worden. De slimme apparaten kunnen doelwit worden van spionage of cyber crime. 5G betekent ook minder veiligheid & privacy.
    zet de feiten op een rij 5G is niet oké!

    Gezonde groet, Yvonne

    • says

      Hoi Yvonne,

      Dank voor je reactie. Ik zou graag een paar van je uitspraken wat willen nuanceren:

      We zitten dadelijk allemaal in 1 grote magnetron: als dat zo zou zijn, zouden we het allemaal erg warm krijgen. Microgolven zoals in de magnetron zijn niet in de buitenwereld aanwezig met de intensiteit zoals deze in een magnetron worden opgewekt. Zie overigens mijn reactie op Lucie van Koppen voor een uitleg over de werking van de magnetron.

      Er zal gewerkt worden met hogere frequenties: dat klopt (deels), maar die frequenties zijn nog altijd lager dan die van zichtbaar licht. Het hoger zijn van de frequentie van straling hoeft op zich niet te leiden tot schadelijkheid (tenzij je in het ioniserende deel van het spectrum terecht komt).

      Hogere energiekosten: dat klopt, maar daar staan energiebesparingen (minder transport op fossiele brandstof) tegenover. Ik heb niet uitgerekend wat de netto balans zal zijn, dus mogelijk heb je gelijk.

      Computers en andere apparaten die zijn verbonden met het Internet kunnen inderdaad doelwit zijn van cybercrime. Maar met 5G heeft dat niet zo veel te maken.

      De andere uitspraken met vermelding van een bron zijn niet voorzien van een nazoekbare bronvermelding. Ik houd me daarvoor aanbevolen zodat ik ze kan opnemen in mijn reactie.

      Ik blijf nieuwsgierig!

      Daan.

  3. Lies van der Meulen says

    Hoi Daan,

    Ik heb deze blog met veel aandacht gelezen en mijn inzicht in 5G is hierdoor behoorlijk toegenomen.
    Hartelijk dank hiervoor.

    Groetjes
    Lies

  4. K.M. says

    Daan dankjewel voor je heldere uitleg, na het lezen was ik gerustgesteld, maar met de aanvullende informatie van professor Pall zeg je dat jij niet kunt beoordelen of het ernstigere schade aanricht dan 3 of 4 G.
    Maar dat vergelijk is niet aan de orde en lijkt een omzeiling van het probleem de echte confrontatie.
    Als al die onderzoeken en rapporten van vele vele wetenschappers ontweken worden wereldwijd en dus ook door RIVM en het daadwerkelijk frauduleus is om ons zo te misleiden, is je artikel op zijn zachtst gezegd onvolledig.
    Ik wil je absoluut niet aanvallen, zo is mijn vraag niet bedoeld, maar ik snap niet dat je de richtlijnen eenzijdig uitlegt (alleen die van de overheid) die over o.a. de waterweerstand in de cellen gaat ipv over de celwand weerstand. Ik zou verwachten dat je daar dan ook serieus notie van neemt met als uitkomst een analyse van wat pall schrijft en beweert, gesteund door vele onderzoeken.
    Het lijkt nu alsof je zegt de overheid heeft gelijk, er zijn beslist onder zoeken nodig dat is een voortschrijdend inzicht.
    Terwijl dat inzicht allang niet meer omzeild kan worden die onderzoeken liggen er al jarenlang.
    Het lijkt wel of je je hoofd niet wil stoten aan uitspraken.

    Wat je artikel helaas samenvattend laat omschrijven als een prima les over straling, maar meer beoogd het niet.
    Het sust de lezer in slaap. Lovend is natuurlijk dat je de lezer de weg wijst naar de bevindingen van Pall. Daarvoor dank, ook Wim dank voor je bijdrage.

    • says

      Beste Klavertje5f@hotmail.com,

      Dank voor je bijdrage. Volgens mij heb ik geen richtlijnen uitgelegd, maar alleen gewezen op een onderzoek van het RIVM dat de belangrijkste basis is geweest voor het afwijzen van de eis door de rechter. Wim heeft hierop gereageerd en uiteraard krijgt hij ook de ruimte op deze pagina. Zoals ik in m’n blog aangeef: ik ben niet voor of tegen, maar wel heel nieuwsgierig (ik ben technisch wetenschapper van oorsprong, dus die nieuwsgierigheid krijg je er bij mij niet uit, helaas).

      Er spelen drie zaken die mij nieuwsgierig maken en houden:

      1) Er is heel veel wetenschappelijk en pseudo wetenschappelijk onderzoek gedaan, met diverse resultaten, soms met elkaar in tegenspraak
      2) De rechter heeft geoordeeld en we leven in een rechtsstaat
      3) De discussies over 5G worden nogal eens emotioneel en er worden termen als ‘frauduleus’ en ‘misleidend’ gedebiteerd – meestal niet zo’n goed startpunt voor een objectieve en feitelijke oordeelsvorming

      Hoe navigeren we nu door dit oerwoud van rechterlijke uitspraken, meningen, vermeende, hele en halve waarheden, feiten en beweringen? Mijn antwoord zoals in de blog aangegeven: door uit te leggen wat ik weet en te vragen om reacties. Ik vertel wat ik weet. Wim gaf een reactie, met onderbouwing inclusief video. Dus plaats ik zijn reactie, inclusief een extra bronvermelding voor mensen die geen Engels spreken. Ik heb namelijk de video bekeken, artikelen over Pall’s onderzoek gelezen en zijn argumentatie was (voor mij als leek op zijn vakgebied) plausibel.

      Ook jouw bijdrage, inclusief aantijging ‘frauduleus’ (aan mijn adres of dat van het RIVM, dat is me niet helemaal duidelijk) en zonder bronvermeldingen wordt hier netjes geplaatst. Ik laat het aan de lezers over om een oordeel te vormen. Hoe meer informatie de lezer heeft, hoe beter gefundeerd dat oordeel kan zijn.

      Ik blijf dus nieuwsgierig! Ik hoop jij ook!

      Hartelijke groet,

      Daan.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.