Gezond en budgetvriendelijk eten

Je hebt het vast in de gaten: eten wordt steeds duurder. Het is alsof de prijzen in de supermarkt met de dag stijgen. Dat komt door de inflatie, de oorlog in Oekraïne en de stijgende energieprijzen. Allemaal factoren die buiten jouw invloedzone liggen maar die wel jouw dagelijkse leven beïnvloeden. Des te meer als je al niet te veel geld te spenderen hebt. In deze blog heb ik tien praktische tips voor je hoe je budgetvriendelijk maar toch gezond kunt eten. Hopelijk komen de tips goed van pas!

1. Minder verspillen

Om te beginnen moet je natuurlijk zuinig omgaan met het eten dat je al in jouw koelkast en keukenkast hebt liggen. Daar begint het mee: eten en dus ook geld besparen. Een dik half jaar geleden heb ik een blog geschreven over hoe je voedselverspilling bij jou thuis kunt tegengaan. De adviezen zijn nog steeds actueel. In het kort: leer hoe en hoelang je het eten het beste kunt bewaren en probeer geen eten weg te gooien. Merk je dat je toch elke week ongebruikte etenswaren weer in de prullenbak doet? Dan moet je bij jezelf nagaan waar het probleem precies ligt. Koop je structureel te veel in? Koop je te veel voedingsmiddelen met een korte houdbaarheidsdatum? Of kook je te grote porties? Inventariseer het probleem en los het op.

2. Planning is alles

Een plan is belangrijk voor vele aspecten van het leven. Natuurlijk is het ook belangrijk om met de flow mee te kunnen gaan, in het moment te leven en jouw hart en intuïtie te volgen. Maar sommige praktische aspecten van het leven zoals bijvoorbeeld zorgen voor kinderen of minder validen en eten klaarmaken moet je nou eenmaal inplannen. Plannen wat je gaat eten wordt nog belangrijker als je het druk hebt en/of een groot gezin hebt. Vind je het maken van een weekmenu te moeilijk of te beperkend? Begin dan eens met een dag vooruit te plannen. Het gaat erom dat je boodschappen gaat doen met een van te voren bedacht plan in je hoofd. Dit zorgt ervoor dat je geen onnodige dingen gaat kopen in de supermarkt.

Ik heb ooit van een klant van mij een leuk tip te horen gekregen. Ze bekijkt zondag wat er in de komende week in aanbieding in haar supermarkt is, en op basis daarvan maakt ze een plan voor de maaltijden voor de komende zeven dagen. Dat vond ik zelf erg praktisch en goed bedacht.

3. Kijk goed naar de prijzen binnen categorieën

Dat klinkt misschien stom, maar je zult je verbazen hoeveel de prijzen voor een pak spaghetti (ik zeg maar wat) kunnen variëren, zelfs binnen dezelfde winkel. Kijk maar. Een 500 g verpakking spaghetti van het huismerk van Albert Heijn kost 0.89 EUR. Daarnaast in het schap ligt een 500 g verpakking van spaghetti van het merk De Secco. Prijs: 2.59 EUR. Dit is bijna 300% duurder! Beide producten zijn gemaakt van tarwe en verder niks. De voedingswaarde is hetzelfde. Huismerken zijn over het algemeen significant goedkoper dan merken die je in alle winkels kunt kopen. En hoe bekender het merk, des te duurder het is. De reclamekosten moeten tenslotte gedekt worden.

4. Ga voor grote verpakkingen

Over het algemeen betaal je voor een grote verpakking minder dan als je dezelfde hoeveelheid koopt, maar dan verpakt in meerdere individuele pakjes. Het verschil kan echt groot zijn. Zeker als we het hebben over noten en zaden. Maar het geldt ook voor granen, meel, zuivel, en eigenlijk voor alles. Koop voeding die niet snel bederft dus zo groot mogelijk in.

5. Exotisch betekent niet beter of gezond

Voor Nederland geldt: we leven in overvloed. Door de globalisering hebben we in onze winkelschappen voedingsmiddelen uit de hele wereld. Het is logisch dat als een product van ver komt, dat dat zijn prijskaartje doet stijgen (al werkt het niet altijd zo, Nederlandse appels zijn bijvoorbeeld duurder dan een mango uit Kenia). Voedingsmiddelen van ver hebben ook het imago dat ze gezond zijn. Dat is echter lang niet altijd het geval. Goji bessen zijn veel duurder dan rozijnen, bijvoorbeeld. Maar de voedingswaarde van beide soorten bessen is min of meer hetzelfde.

6. .. pasta

We hadden het er net over. Pasta is een goedkoop voedingsmiddel dat prima past in een gezond eetpatroon. Je kunt eindeloos variëren met pasta. Door gebruik van verschillende soorten pasta, verschillende groente en verschillende sauzen kun je talloze combinaties creëren. Je eet dan elke  keer iets anders. De gezondste manier om van pasta te genieten is pasta te eten met veel groente en eventueel een kleine hoeveelheid gezonde saus (zoals tomatensaus of pesto) en maar een klein beetje kaas. Wist je trouwens dat je pasta romiger kunt maken door een paar eetlepels water waarin je de pasta kookte, toe te voegen aan jouw pastagerecht? Voornamelijk met pasta-pesto werkt deze truc erg goed.

7. Denk … peulvruchten

Peulvruchten is een verzamelnaam voor bonen, linzen en erwten. Peulvruchten zijn supergezond en goedkoop. Ze zijn een uitstekende bron van eiwit, vezels, Ijzer en vitaminen B1, B6 en B11 (ook bekend als Foliumzuur). Als je vegetariër bent, zijn peulvruchten eigenlijk onmisbaar. Maar ook als je geen vegetariër bent zijn peulvruchten een gezonde keuze. Zo kun je een keertje bolognese van linzen maken in plaats van gehakt. Peulvruchten zijn ook een uitstekende basis voor allerlei andere gerechten. Denk aan linzensoep of erwtensoep, curry, chili sin carne, of kikkererwtenstoof. Alle soorten peulvruchten kun je erg lang bewaren, zo ongeveer twee jaar. Minder kans op voedselverspilling dus ook nog.

8. Ga voor buitenbeentjes

We moeten het natuurlijk hebben over groente en fruit. Ze zijn namelijk onmisbaar in een gezond eetpatroon. We moeten ze elke dag eten.

Aarzel niet om groente en fruit met een onvolmaakt uiterlijk te kopen. In veel supermarkten gaan die voor een gereduceerde prijs weg terwijl daar helemaal niets mis mee is. We gaan weer bij Albert Heijn kijken. Een “gewone” courgette koop je daar voor 0,79 EUR per stuk. Een zakje buitenbeentjes courgettes van 1 kg (ongeveer vier courgettes) koop je voor 1,89 EUR. Per courgette ben je dan bijna 40% goedkoper uit.

9. Ga aan het einde van de dag naar de markt

Op de markt verkopen de groenteboeren de overgebleven fruit en groente aan het einde van de dag voor weinig. Sommige groenteboeren geven de restjes ook gewoon weg voor niks.

10. Begin je eigen moestuin

Verbouw je eigen basilicum, munt, peterselie of wat je dan ook maar wilt op je balkonnetje, vensterbank of gewoon op je aanrecht. Verse kruiden zijn een goede bron van vitamine K en ook zijn ze smaakmakers die echt het verschil maken in een gerecht. Ze zijn echter wel vaak prijzig. Door je eigen kruiden te verbouwen bespaar je geld maar ook heel veel verpakking (denk aan mini-bosjes van 15 g van verse kruiden die in een grote plastic doos zitten in de supermarkt).

Ik hoop dat je mijn tips kunt toepassen. Ik kom gauw weer terug op het onderwerp “eten op budget”, want het ziet er helaas niet naar uit dat de voedselprijzen stoppen met stijgen.